Türkiye'de Geçerli Olan Ehliyet Sınıfları
Sürücü belgesi veya ehliyet yetkili kurumlar tarafından verilen; karayolunda seyreden motorlu veya motorsuz araçların bireyler tarafından idare edilebilmesine olanak tanıyan, kimlik işlevi görebilen resmi belgedir.
Türkiye Cumhuriyetine ait Sürücü Belgerinin uluslararası geçerliliği bulunmamaktadır. Türkiye Cumhuriyetine ait sürücü belgeleri yalnızca yurtiçinde ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde geçerlidir.
Türkiye Cumhuriyeti'nde geçerli olan sürücü belgeleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
SÜRÜCÜ BELGESİ SINIFLARI VE KULLANILABİLECEK ARAÇ CİNSLERİ
- "A1" Sınıfı Sürücü Belgesi, Motorlu bisiklet kullanacaklara,
- "A2" Sınıfı Sürücü Belgesi, Motosiklet kullanacaklara,
- "B" Sınıfı Sürücü Belgesi, Otomobil, minibüs veya kamyonet kullanacaklara,
- "C" Sınıfı Sürücü Belgesi, Kamyon kullanacaklara,
- "D" Sınıfı Sürücü Belgesi, Çekici kullanacaklara,
- "E" Sınıfı Sürücü Belgesi, Otobüs kullanacaklara,
- "F" Sınıfı Sürücü Belgesi, Lastik tekerlekli traktör kullanacaklara,
- "G" Sınıfı Sürücü Belgesi, İş makinesi türünden motorlu araçları kullanacaklara,
- "H" Sınıfı Sürücü Belgesi, Özel tertibatlı olarak, imal, tadil veya teçhiz edilmiş motosiklet veya otomobil türünden araçları kullanacak hasta veya sakatlara,
- "K" Sınıfı Sürücü Aday Belgesi, Yönetmelikte belirtilen şartlar ve esaslara göre, sürmeyi öğrenmek isteyen sürücü adaylarına verilen sürücü belgeleridir.
Uluslararası Sürücü Belgesi, İki veya çok taraflı anlaşmalar uyarınca,sınıflarına göre araç kullananlara belli süre ile verilen belgedir.
ARAÇLARI KULLANMA YETKİSİ
- A 1, F,G ve H sürücü belgeleri ile yalnız kendi sınıflarındaki araçlar,
- A 2 sınıfı sürücü belgesi ile A 1,
- B sınıfı sürücü belgesi ile F,
- C sınıfı sürücü belgesi ile B ve F,
- D sınıfı sürücü belgesi ile C, B, ve F,
- E sınıfı sürücü belgesi ile B,C ve F, Sınıfı sürücü belgeleri ile kullanılan araçlar da sürülebilir.
Ancak, E sınıfı sürücü belgesini 28.04.1997 tarihinden önce alanlar, D sınıfı sürücü belgesi ile sürülen çekici türündeki araçları kullanabilmeleri için ayrıca uygulamalı sınava tabi tutulmazlar. Bu durumda olanlar D sınıfı sürücü belgesi ile sürülen çekici türündeki araçları E sınıfı sürücü belgesi ile kullanabilirler.
Sürücü belgesi sahiplerinin sürücü belgesinin sınıfına göre sürmeye yetkili oldukları araçlar dışındaki araçları sürmeleri yasaktır.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARDA YAŞ ŞARTI
- A1, A2, F ve H sınıfı sürücü belgesi alacakların on yedi,
- B ve G sınıfı sürücü belgesi alacakların on sekiz,
- C,D ve E sınıfı sürücü belgesi alacakların yirmi iki, (Üniversitelerin sürücü eğitimi veren yüksekokulları ile Türk Silahlı Kuvvetlerinin askeri ihtisas görevleri için subay ve astsubay sınıf okullarında ve uzman jandarma okullarında açılan sürücü eğitimi kurslarından mezun olanlarda bu şart aranmaz.) yaşını bitirmiş olmaları zorunludur.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARDA ÖĞRENİM ŞARTLARI
F, G ve H sınıfı sürücü belgesi alacakların ilkokulu, A1, A2, B, C, D ve E sınıfı sürücülerin en az ortaokulu veya 8 yıllık temel eğitimi bitirmiş bulunmaları, gerekmekle birlikte bu şart 05.07.2006 tarihinden itibaren beş yıl süreyle aranmaz. İlkokul mezunu olmaları yeterli sayılır.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARDA SAĞLIK ŞARTLARI
Sürücü Adayları ve Sürücülerde Aranacak Sağlık Şartları İle Muayenelerine Dair Yönetmelik gereğince, Sürücü adaylarının genel sağlık muayeneleri pratisyen tabip veya uzman tabip tarafından bu Yönetmelik hükümlerine göre yapılır. Tabiplerce verilen sağlık raporlarında hekimin kaşe ve imzasının bulunması gerekir. Tabiplerce verilen raporların gerçeğe uygun olmamasının tespiti halinde bu raporlar geçersiz sayılır ve sorumlular hakkında Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulur. Bu tabipler bir daha sürücü adayı sağlık raporu veremez. Bu husus Emniyet Genel Müdürlüğüne bildirilir. Aile hekimliği uygulamasına geçilmiş illerde bu raporlar Toplum Sağlığı Merkezi tarafından da verilebilir.
Sürücü belgesi alacakların, Sürücü kursuna katılmış ve yapılan sınavları da başararak sertifika almış olmaları.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARDA HÜKÜMLÜ OLMAMA ŞARTI
765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 403 ve 404 üncü maddeleri (bir defa) ile 572/2-3 maddelerinden ikiden fazla ve 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun'un 28 ve 29 uncu maddeleri, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar Hakkında Kanun'un 12 nci maddesinin 3 üncü ve takip eden fıkralarındaki suçlardan hüküm giymemiş olmaları zorunluluğu bulunmakta olup,
20.12.2005 tarihli uygulama talimatı ile, 765 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 403 ve 404 üncü maddeleri ile 572/2-3 maddelerinin yerine, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun 188, 190 ve 191 inci maddelerinden, 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanun'un 28 ve 29 uncu maddelerinin yerine 4926 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu'nun 6 ncı maddesinden, 5607 sayılı Kaçakçılıkla Mücadele Kanununun 4 üncü maddesinin 7 nci fıkrasından hüküm giymemiş olmaları zorunluluğu bulunmaktadır.
SÜRÜCÜ BELGESİ ALACAKLARDA AYNI SINIF SÜRÜCÜ BELGESİNİN BULUNMAMASI VEYA BELGELERİNİN GERİ ALINMAMIŞ OLMA ŞARTI
Aynı sınıf sürücü belgesinin bulunmaması veya belgelerin geri alınmamış olma şartı, Önceden verilmiş aynı sınıf bir başka sürücü belgesinin bulunmaması,sürücü belgelerinin süresiz geri alınmamış olması veya geçici olarak geri alınmış ise sürenin dolmuş bulunması zorunludur.
